શનિવાર, 28 નવેમ્બર, 2009
દિલ પૂછે છે મારું, અરે દોસ્ત તું ક્યાં જાય છે?
જરાક તો નજર નાંખ, સામે કબર દેખાય છે
ના વ્યવહાર સચવાય છે, ના તહેવાર સચવાય છે,
દિવાળી હોય કે હોળી બધું ઓફીસમાં જ ઉજવાય છે.
અ બધું તો ઠીક હતું પણ હદ તો ત્યાં થાય છે
લગ્નની ની મળે કંકોત્રી ત્યાં શ્રીમંતમાં માંડ જવાય છે.
દિલ પૂછે છે મારું, અરે દોસ્ત તું ક્યાં જાય છે?......
પાંચ આંકડાનો પગાર છે, પણ પોતાના માટે પાંચ મિનીટ પણ ક્યાં વપરાય છે,
પત્ની નો ફોને બે મિનીટ માં કાપીએ પણ ક્લાયન્ટ કોલ ક્યાં કપાય છે
ફોન બૂક ભરી છે મિત્રોથી પણ કોઈનાય ઘરે ક્યાં જવાય છે
હવે તો ઘર ના પ્રસંગો પણ હાલ્ફ દય માં ઉજવાય છે
દિલ પૂછે છે મારું, અરે દોસ્ત તું ક્યાં જાય છે?......
કોઈને ખબર નથી અ રસ્તો ક્યાં જાય છે
થાકેલા છે બધા છતાં, લોકો ચાલતા જ જાય છે
કોઈક ને સામે રૂપિયા તો કોઈકને ડોલર દેખાય છે
તમે જ કહો મિત્રો સુ આને જ જિંદગી કહેવાય છે?
દિલ પૂછે છે મારું, અરે દોસ્ત તું ક્યાં જાય છે?......
બદલાતા આ પ્રવાહ માં અપના સંસ્કારો ધોવાય છે
આવનારી પેઢી પૂછશે સંસ્કૃતિ કોને કહેવાય છે?
એક વાર તો દિલ ને સાંભળો, બાકી મન તો કાયમ મુંજાય છે,
ચાલો જલ્દી નિર્ણય લઈએ મને હજુય સમય બાકી દેખાય છે
દિલ પૂછે છે મારું, અરે દોસ્ત તું ક્યાં જાય છે?
જરાક તો નજર નાંખ, સામે કબર દેખાય છે
ને ફરી તમારી યાદ આવી – વિકાસ મકવાણા
ઊંચે આભમાં ચંદ્રને જોયો ને તમારી યાદ આવી.
ગગનનો પૂર્વ પ્રદેશ ઝળક્યો અને ધુમ્મસ ભરી સવાર આવી
રંગબેરંગી પુષ્પોને જોયાં ને તમારી યાદ આવી.
વસંતના એ શીતળ સમીરમાં હૂંફ સાંપડનારી બપોર આવી
કોયલનો મધુર ટહુકો સંભળાયો ને તમારી યાદ આવી
સુરજના એ સોનેરી કિરણોને સમેટી લેનાર સલુણી સાંજ આવી
તમારા હોવાનો અહેસાસ થયો ને તમારી યાદ આવી
અમે તો દિવસમાં ઘણી વખત યાદ કર્યાં તમને
બસ એટલું જ પૂછું છું તમને કદી અમારી યાદ આવી ?
ફરી દિવસ ઢળ્યો, સંધ્યા સમી અને રાત આવી,
ઊંચે આભમાં ચંદ્રને જોયો ને ફરી તમારી યાદ આવી.
- વિકાસ મકવાણા
દિલ ન લાગે કિનારે, તો હું શું કરું?
દૂર ઝંઝા પુકારે, તો હું શું કરું?
હું કદી ના ગણું તુજને પથ્થર સમો,
તું જ એ રૂપ ધારે, તો હું શું કરું?
હો વમળમાં તો મનને મનાવી લઉં,
નાવ ડૂબે કિનારે, તો હું શું કરું?
આંસુઓ ખૂબ મોંઘા છે માન્યું છતાં
કોઈ પાલવ પ્રસારે, તો હું શું કરું?
તારી ઝૂલ્ફોમાં ટાંકી દઉં તારલાં,
પણ તું આવે સવારે, તો હું શું કરું?
જગમાં જે જે દુર્જન છે.
સંવત્સરીના આ પવિત્ર દિવસે એક નાની પ્રાર્થના કરી આ મણકો પુરો કરુ છું.
જગમાં જે જે દુર્જન છે,
તે સઘળા સજ્જન થાઓ,
સજ્જન જન મન સુખ દઇ,
શાંતિનો અનુભવ થાઓ,
શાંત જીવો આધી-વ્યાધીને,
ઉપાધીથી મુક્ત બનો,
મુક્ત બનેલા પુરુષો તમ આ,
સકળ વિશ્વને મુક્ત કરો.
તમે મન મૂકી વરસો, ઝાપટું આપણને નહીં ફાવે -ખલીલ ધનતેજવી
અમે હેલીના માણસ, માવઠું આપણને નહીં ફાવે.
કહો તો માછલીની આંખમાં ડૂબકી દઈ આવું,
પરંતુ છીછરું ખાબોચિયું, આપણને નહીં ફાવે.
તું નહીં આવે તો એ ના આવવું પણ ફાવશે અમને,
ઘરે આવી, તારું પાછું જવું, આપણને નહીં ફાવે.
વફાદારીની આ ધગધગતી તાપણીઓ બુઝાવી દો,
સળગતું દિલ, દઝાતું કાળજું આપણને નહીં ફાવે.
તને ચાહું, ને તારા ચાહનારાઓને પણ ચાહું?
તું દિલ આપી દે પાછું, આ બધું આપણને નહીં ફાવે.
તમાચો ખાઈ લઉ ગાંધીગીરીના નામ પર હું પણ,
પણ આ પત્નીને બા સંબોધવું, આપણને નહીં ફાવે.
ખલિલ, અણગમતાને ગમતો કરી લેવું નથી ગમતું,
ભલે તમને બધાને ફાવતું, આપણને નહીં ફાવે.
-ખલીલ ધનતેજવી
કાનજી તારી મા કહેશે પણ અમે કાનુડો કહેશું રે - નરસિંહ મહેતા
એટલું કહેતા નહી માને તો ગોકુળ મેલી દેશું રે... કાનજી તારી મા....
માખણ ખાતાં નહોતું આવડતું મુખ હતું તારૂં એંઠુ રે...
ગોપીઓએ તારું ઘર કેરાણુ જઈ ખુણામાં પેઠું રે... કાનજી તારી મા....
ઝુલણ પહેરતાં નહોતું આવડતું અમે તે દી' પહેરાવતાં રે...
ભરવાડોની ગાળ્યું ખાતો અમે તે દિ' છોડાવતાં રે... કાનજી તારી મા....
કાલો ઘેલો તારા માત-પિતાનો અમને શેના કોડ રે...
કરમ સંજોગે આવી ભરાણા આંગણાં જોડાજોડ રે... કાનજી તારી મા....
ઘૂટણીયા ભેર હાલતો ચાલતો બોલતો કાલું ઘેલું રે...
ભલે મલ્યા મહેતા નરસિંહના સ્વામી પ્રેમ ભક્તિમાં રેલું રે...
એટલું કહેતાં નહી માને તો ગોકુળ મેલી દેશું રે.. કાનજી તારી મા....
નરસિંહ મહેતા
ગુજલિસ કવિતા જાણે કે ચિટ્ચેટ થઈ ગઈ
હમણાં સુધી જે ધિસ હતી તે ધેટ થઈ ગઈ
અરવિંદને ઈંગ્લૅન્ડનો વીઝા મળી ગયો
ખાદીની એક ટોપી પછી હૅટ થઈ ગઈ
કૂતરો આ ફૂલફટાક તે ડૉગી બની ગયો
બિલ્લી બનીઠની ને હવે કૅટ થઈ ગઈ
ગુજરાતમાં હતી આ ગઝલ ગોળપાપડી
ઈંગ્લૅન્ડમાં આવી અને ચૉકલેટ થઈ ગઈ
હા, સ્વિટ નથિંગ્ઝ જેમ તું બોલી ગયો અદમ
ગુજલિસ કવિતા જાણે કે ચિટ્ચૅટ થઈ ગઈ
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
જરૂર જેટલી જ લાગણીઓ
રિચાર્જ કરતો થઈ ગયો
ખરે ટાણે જ ઝીરો બેલેન્સ
દેખાડતો થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
સામે કોણ છે એ જોઈને
સંબંધ રિસિવ કરતો થઈ ગયો
સ્વાર્થનાં ચશ્મા પહેરી મિત્રતાને પણ
સ્વીચ ઓફ કરતો થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
આજે રીટા તો કાલે ગીતા એમ
મોડેલ બદલતો થઈ ગયો
મિસિસને છોડીને મિસને
એ કોલ કરતો થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
પડોશીનુ ઊંચું મોડેલ જોઈ
જુઓને જીવ બાળતો થઈ ગયો
સાલું, થોડી રાહ જોઈ હોત તો!
એવું ઘરમાં યે કહેતો થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
હોય બરોડામાં અને છું સુરતમાં
એમ કહેતો એ થઈ ગયો
આજે હચ તો કાલે રિલાયન્સ એમ
ફાયદો જોઈ મિત્રો પણ બદલતો થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
ઈનકમિંગ – આઉટ ગોઈંગ ફ્રીનાં ચક્કરમાં
કુટુંબનાં જ કવરેજ બહાર એ થઈ ગયો
હવે શું થાય બોલો
મોડેલ ફોર ટુ ઝીરો એ થઈ ગયો
આ માણસ જાણે મોબાઈલ થઈ ગયો!
નવાઈ શું જો કવિ દિલનો હાલ સમજે છે. -મરીઝ
ફકીર લોક જમાનાની ચાલ સમજે છે.
પરંતુ કહેવાની લજ્જત જવા નથી દેવી,
મને ખબર છે કે એ મારો હાલ સમજે છે.
ખબર ખુદાને કે જન્નતમાં દુ:ખ હશે કેવાં !
કે ત્યાંના લોક મદિરા હલાલ સમજે છે.
ફક્ત હું એમના માટે ગઝલ લખું છું ‘મરીઝ’,
આ ચાર પાંચ જે મારો કમાલ સમજે છે.
- મરીઝ
મૈત્રી ભાવનું પવિત્ર ઝરણુ મુજ હૈયામાં વહ્યા કરે -મુનિ શ્રી ચિત્રભાનુ”
શુભ થાઓ આ સકલ વિશ્વનું એવી ભાવના નિત્ય રહે.
ગુણથી ભરેલા ગુણીજન દેખી હૈયુ મારું ન્રુત્ય કરે,
એ સંતોના ચરણ કમલમાં મુજ જિવનનું આધ્ય રહે.
દિન દુખીયાને ધર્મ વિહોણા દેખિ દિલમાં દરદ રહે,
કરુણા ભીની આંખોમાંથી અશ્રુનો શુભ સ્ત્રોત વહે.
માર્ગ ભુલેલા જીવન પથીકને માર્ગ ચિંધવા ઉભો રહું,
કરે ઉપેક્શા એ મારગની તોયે ક્શ્મતા ચિત ધરું.
માનવતાની ધર્મ ભાવના હૈયે સહુ માનવ લાવે,
વેરજેરના પાપ તજીને મંગલગીતો એ ગાયે.
કેટલાંક મુક્તકો
જીવન વીતી જાય છે,
સાથી ના સાથ છૂટી જાય છે,
આંખ માંથી આંસુ વહી જાય છે,
જીવન મા મળે છે ઘણા લોકો,
યાદ બહુ થોડા રહી જાય છે !
----------------
પ્રેમ મા એક ગોટો નિકળ્યો,
ધાર્યા કરતા બહુ મોટો નિકળ્યો,
આખી દુનિયા સાથે એક્લે હાથે લડી લેત,
પણ નસીબ એવા કે પોતાનો જ રુપિયો ખોટો નિકળ્યો.
------------------
દરેક યાદ નો અર્થ ઈન્તેજાર નથી હોતો,
વહી જતી મુલાકાત નો અર્થ વિયોગ નથી હોતો,
આ તો સંજોગો મજબૂર કરે છે માનવી ને,
બાકી દરેક ના નો અર્થ “ના” નથી હોતો.
------------------
Na sarovar ma dubya , na samandar ma dubya.
Dubi gaya tamari ankho ni jheel ma,
Ek jotish ni kaheli vaat che,
Mane sacche j pani ni ghaat che…
Aa prem ni ramat pan kamaal che
haar hoy ke jeet ek sarkhi dhamal che
nirala ena niyam,nirali eni chaal che
harela to thik tema jeetela pan behaal che…
Lakhi lejo hatheli ma naam maru,
sneh na desh ma che dhaam maru
Koik divas jo taras lagse tamne,
hatheli thi pani pita yaad aavse naam maaru.
Sagar puche reti ne : Bhinjvu tane ke kem?
Sagar puche reti ne : Bhinjvu tane ke kem?
Reti mann ma roi padi : Aam kai puchi puchi ne thata hase prem
jane chhe chata anjan bane chhe ,
aevi rite shu kam mane heran kare chhe ,
mane puche che ke tane shu game chhe ,
kavi rite kahu ke mane to tu game chhe
તમે પણ કહેશો કરામત કરી છે. - અમૃત 'ઘાયલ'
શિકલ બદલી ગઈ છે આ ખંડેર કેરી- તમે પણ કહેશો કરામત કરી છે.
ઉપેક્ષા નથી ક્યારે પણ એની કીધી,અમે સૌ અવસ્થાની ઈજ્જત કરી છે;
શરાબીની યૌવનમાં સોબત કરી છે -ફકીરોની ઘડપણમાં ખિદમત કરી છે.
કસમ ઘેલછાના, જીવનમાં કદાપિ નથી પાછી પાની કરી કોઈ પંથે;
મહોબત કહો તો મહોબત કરી છે- બગાવત કહો તો બગાવત કરી છે.
જુવાનીના દિવસો એ રંગીન રાતો, ખુવારી મહીં એ ખુમારીની વાતો;
સદીઓ અમે બાદશાહી કરી છે- હકૂમત વિના પણ હકૂમત કરી છે.
કહો દંભીઓને કે સમજાવે એને, કંઈ બંડ પાછું ન પોકારી બેસે.
કહે છે જવાનોએ ચોંકાવનારી; ફરી એકઠી કંઈ હકીકત કરી છે.
મુબારક તમોને ગુલોની જવાની,અમોને ન તોલો તણખલાની તોલે!
અમે એ જ બુલબુલ છીએ જેમણે આ ચમનની હંમેશા હિફાજત કરી છે.
નથી કોઈ પણ મેળના ભાગ્યે રાખ્યા, રહ્યા છે હવે ભાગ્યમાં માત્ર ફેરા;
અમે એમ ભટકી રહ્યા છીએ જ્યાં-ત્યાં, વતનમાંથી જાણે કે હિજરત કરી છે.
અવર તો અવર પણ કદરદાન મિત્રોય, રાખે છે વર્તાવ એવો અમોથી;
પરાયા વતનમાં અમે આવી જાણે, ફિરંગીની પેઠે વસાહત કરી છે.
પરાયા પસીનાનો પૈસો છે, 'ઘાયલ', કરે કેમ ના પુણ્ય પાણીની પેઠે!
કે દાનેશ્વરીએ સખાવતથી ઝાઝી, દલિતોની દોલત ઉચાપત કરી છે.
- અમૃત 'ઘાયલ'
મારું દિલ આજે મારું નથી રહ્યું
મારું દિલ આજે મારું નથી રહ્યું
ફૂલના પવનના, સાંજના પ્રણયના,
મનના તરંગના, સૂરના સનમના
રંગો સાતે કોઇ રંગી ગયું,
મારું દિલ આજે મારું નથી રહ્યું
મહેકે શ્વાસોમાં ભીના ચમન,
તારી સુગંધમાં ભાન ભૂલે છે મન
છમછમ ઝાંઝર વાગે મધુરા,
સરસર પાલવ સરકે અધૂરા
મારા ખોબામાં કમળ ખીલી ગયું,
મારું દિલ આજે મારું નથી રહ્યું
હૈયાના દેશમાં તોરણ બંધાયા
વ્હાલના ઉમંગના અવસર આવ્યા
તેં એક અનોખી દુનિયા વસાવી
મારા જીવનને સોળે શણગારી
મારું ઘર આજે સ્વર્ગ બની ગયું
મારું દિલ આજે મારું નથી રહ્યું
જીત પર હસતો રહ્યો ને હાર પર હસતો રહ્યો, -જમિયત પંડ્યા
ફૂલની શૈયા ગણી અંગાર પર હસતો રહ્યો.
ઓ મુસીબત ! એટલી ઝિંદાદિલીને દાદ દે :
તેં ધરી તલવાર, તો હું ધાર પર હસતો રહ્યો !
કોઈના ઈકરાર ને ઈન્કાર પર હસતો રહ્યો,
જે મળ્યો આધાર એ આધાર પર હસતો રહ્યો.
કોઈની મહેફિલ મહીં, થોડા ખુશામદખોરમાં
ના સ્વીકાર્યું સ્થાન, ને પગથાર પર હસતો રહ્યો.
ફૂલ આપ્યાં ને મળ્યા પથ્થર કદી, તેનેય પણ
પ્રેમથી પારસ ગણી દાતાર પર હસતો રહ્યો.
જીવતો દાટી કબરમાં એ પછી રડતાં રહ્યાં;
હું કબરમાં પણ, કરેલા પ્યાર પર હસતો રહ્યો.
નાવ જે મઝધાર પર છોડી મને ચાલી ગઈ-
એ કિનારે જઈ ડૂબી, હું ધાર પર હસતો રહ્યો.
ભોમિયાને પારકો આધાર લેતો જોઈને,
દૂર જઈ એ પાંગળી વણઝાર પર હસતો રહ્યો.
- જમિયત પંડ્યા
માભોમ આવે -દિલીપ આર. પટેલ
પરદેશમાં માભોમ કાજે હોમસીક કવિ દિલ મીઠી મૂંઝવણ અનુભવે છે.
સી યુ અગેઇન કરતાં તમારું એ આવજો મધમીઠું લાગે
હાય હેલો ફ્રેંડશીપ બને દોસ્તી તો શમણું અણદીઠું જાગે
હમદર્દીલાં દિલડાંનો ધબકાર સંભળાયે આલિંગન વિના
ચોટદાર એનો એવો ઉન્માદ આઈ લવ યુ અણકીધું વાગે
પરભોમમાં ઓમનું છૂંદણું જોઇને જોમ આવે
હોમસીકને આમ મળવા જાણે માભોમ આવે
હતાશ હું બેભાન રહું છો હો ઇ. આર. સારવારે
જોઉં તરત “કેમ છો” શબ્દ પડઘા થઈ આવે
ક્ષુધાસભર આળોટું વિદેશી વાનગી વચાળે
ખાઉં ઓડકાર જો ખીચડી ખાટી છાશ આવે
ચકરાઉં બસ નૉર્ડસ્ટ્રોમ મેસીસ ઝાકજમાળે
ચીંથરાને ચૂમું જો મૅઈડ ઈન ઇંડિયા આવે
લૉટરી કૂપન યા જૉબ-લેટર ગાર્બેજ ભાળે
ફાટેલ દેશી ટપાલમાં અક્ષર મોતી થૈ આવે
કુમ્ભકર્ણ થઈને નસ્કોરું ક્રીસમસનીય સવારે
સફાળો જાગું “જાગો રે” પ્રભાતિયે સાદ આવે
ભટકે બેતાળાભરી નયના ઇંટરનેટના મેળે
મળે ગુજરાતી ફોંટ તો બેસવાનું ઠામ આવે
ડોલર નામે સાહ્યબી છો ના દોમદોમ આવે
દોલતમાં દિલને ભાગે જો કાણી પાઇ આવે
- દિલીપ આર. પટેલ
ગગનવાસી ધરા પર…. - નાઝીર દેખૈયા
જીવનદાતા, જીવનકેરો અનુભવ તું કરી તો જો.
સદાયે શેષશૈયા પર શયન કરનાર ઓ, ભગવન !
ફકત એક વાર કાંટાની પથારી પાથરી તો જો.
જીવન જેવું જીવન, તુજ હાથમાં સુપરત કરી દેશું
અમારી જેમ અમને એક પળ તું કરગરી તો જો.
નથી આ વાત સાગરની,આ ભવસાગરની વાતો છે;
અવરને તારનારા!તું સ્વયં એને તરી તો જો!
નિછાવર થઇ જઇશ, એ વાત કરવી સહેલ છે ‘નાઝીર’
વફાના શ્વાસ ભરનારા, મરણ પહેલાં મરી તો જો.
દરેક ખુશી છે અહિ લોકો પાસે, પણ હસવા માટે સમય નથી...
પણ હસવા માટે સમય નથી...
દિવસ-રાત દોડતી દુનિયા મા
જિંદગી માટે પણ સમય નથી...
મા ના હાલરડાં નો અહેસાસ છે
પણ મા ની મમતા માટે સમય નથી...
બધા સંબંધો તો મરી ગયા જાણે
પણ તેમને દફનાવવાનો સમય નથી...
બધા નામ મોબઈલ મા છે પણ
મિત્રતા માટે સમય નથી...
પારકા ઓ ની શું વાત કરવી
પોતાના માટે પણ સમય નથી...
આંખો મા છે ઊંઘ ઘણીયે
પણ સુવા મટે સમય નથી...
દિલ છે ગમો થી ભરેલું
પણ રોવા માટે સમય નથી...
પૈસા ની દોડ મા એવા દોડ્યા
કે થાકવા નો પણ સમય નથી...
પારકા અહેસાનો ની શુ કદર કરીએ
જ્યાં પોતાના સપના ની જ કદર નથી...
તુ જ કહે મને એ
શુ થશે આ જિંદગી નુ...
દરેક પળે મરવા વાળા ને
જિવવા માટે પણ સમય નથી..!!
હે ક્રીષ્ન દુનીયામાં એક વાર આવી તો જો
ગોકુળમાં ગાયો તેં ખુબ ચરાવી.
રસ્તાની ગાયો હઠાવી તો જો.
ચૌદમે વર્ષે મામા કંસને તેં માર્યો.
બીન લાદેનને આંગળી અડાડી તો જો.
ચીર પુર્યાં તે દ્રૌપદીનાં.
મલ્લીકાને દુપટ્ટો પહેરાવી તો જો.
ગોકુળમાં સોળસો ગોપી તેં રાખી.
કોલેજની છોકરી એક પટાવી તો જો.
સારથી બન્યો તું કુરુક્ષેત્રે અર્જુનનો.
અહીંના રસ્તા પર ગાડી ચલાવી તો જો.
હે ક્રીષ્ન દુનીયામાં એક વાર આવી તો જો.
ઓ હ્રદય, તેં પણ ભલા! -બરકત વીરાણી 'બેફામ'
જે નથી મારા બન્યા, એનો બનાવ્યો છે મને,
સાથ આપો કે ના આપો, એ ખુશી છે આપની,
આપનો ઉપકાર, મારગ તો બતાવ્યો છે મને,
આ દુઃખ ના કાળમાં એને કરું છું યાદ હું,
મારા સુખના કાળમાં જેણે હસાવ્યો છે મને,
કૈં નહોતુ એ છતાં, સૌ એ મને લુંટી ગયા,
કૈં નહોતુ એટલે, મે પણ લુટાવ્યો છે મને,
આમ તો હાલત અમારા બેય ની સરખી જ છે,
મે ગુમાવ્યા એમને, એણે ગુમાવ્યો છે મને,
એ બધા “બેફામ” જે આજે રડે છે મોત પર,
એ બધાએ જિંદગી આખી રડાવ્યો છે મને.
- બેફામ
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે. -આસીમ
દિવસ કે રાત હોય બન્ને ઉદાસ આવે છે
ને વરસો વિત્યાં છતાં પણ કિનારે તાપીના
હજીય શ્વાસની તારા સુવાસ આવે છે.
જુવાની મહોબ્બતના દમ લઇ રહી છે
મને દિલની ધડકન ખબર દઇ રહી છે
પ્રણય રૂપ ના રંગ જોવાને માટે
બધાની નજર એ તરફ થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
કમલ જેવાં કરમાં એ પુસ્તક ઉઠાવી
પ્રણય ઉર્મીઓ મનની મનમાં સમાવી
મનોભાવ મુખ પર ન દેખાય તેથી
અદાથી જરા ડોક નીચી નમાવી
મને અવનવી પ્રેરણા દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
છે લાલી માં જે લચકતી લલીતા
ગતી એવી જાણે સરકતી સરીતા
કલાથી વિભુષીત કલાકાર માટે
કવિતા જ સુંદર બનીને કવિતા
પ્રભુની પ્રભા ની ઝલક દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
ન સુરમો, ન કાજલ, ન પાવડર ન લાલી
છતાંય એની રંગત છે સૌ માં નિરાલી
બધી ફેશનેબલ સખીઓ ની વચ્ચે
છે સાદાઇ માં એની જાહોજલાલી
શું ખાદીની સાડી મજા દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
સરળથી ય સરળ છે એની સરળતા
નથી શબ્દ સમજાવવા કોઇ મળતા
લખું તોય લખતાં ન કાંઇ લખાયે
શમી જાય છે ભાવ હૈયે ઉછળતાં
અજબ મારા મનની દશા થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
ભલા કોણ જાણે કે કોને રિઝવવા
અને કોના દિલની કળીને ખિલવવા
એ દરરોજ બે-ચાર સખીઓની સાથે
એ જાયે છે ભણવા કે ઉઠાં ભણવવા
ન સમજાય તેવી કલા થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
કોઇ કહે છે જાય છે ચિત્રો ચિતરવા
કહે છે કોઇ જ્ઞાન ભંડાર ભરવા
કોઇ કેમ સમજે આ બાબતને ‘આસીમ’
અધુરાં પ્રણય પાઠ ને પુર્ણ કરવા
એ દરરોજ ભણતરનાં સમ લઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
-આસીમ
સફળતા જિંદગીની, હસ્તરેખામાં નથી હોતી - બેફામ
ચણાયેલી ઈમારત એના નકશામાં નથી હોતી.
સુભાગી છે સિતારા કે ગણતરી થાય છે એની,
પ્રણયમાં નહિ તો કોઈ ચીજ ગણનામાં નથી હોતી.
મને દીવાનગી મંજૂર છે આ એક બાબત પર,
મહોબ્બતની મજા તમને સમજવામાં નથી હોતી.
તમે મારાં થયાં નહિ તોય મારાં માનવાનો છું,
કમી સચ્ચાઈમાં હોય છે, ભ્રમણામાં નથી હોતી.
વધુ હસવાથી આંસુ આવતાં જોઈને પૂછું છું,
અસર એનાથી ઊલટી કેમ રોવામાં નથી હોતી ?
હવે આથી વધુ શું ખાલી હાથે દિન વિતાવું હું ?
કે મારી જિંદગી પણ મારા કબજામાં નથી હોતી.
ન શંકા રાખ કે મારી ગરીબી બહુ નિખાલસ છે,
છે એ એવી દશા જે કોઈ પરદામાં નથી હોતી.
ધરાવે છે બધા મારા જ પ્રત્યે સંકુચિત માનસ,
જગા મારે જ માટે જાણે દુનિયામાં નથી હોતી.
કોઈ આ વાત ને સંજોગનો સ્વીકાર ના માને,
જગતની સૌ ખુશી મારી તમન્નામાં નથી હોતી.
મને છે આટલો સંતોષ દુનિયાની બુરાઈનો,
વિકસવાની તો શક્તિ કોઈ કાંટામાં નથી હોતી.
બધે મારાં કદમની છાપ ના જોયા કરે લોકો,
કે મંઝિલ મારી મારા સર્વ રસ્તામાં નથી હોતી.
મળ્યો છે સૌને જીવનમાં સમય થોડોક તો સારો,
ફિકર પોતાની કોઈનેય નિદ્રામાં નથી હોતી.
બીજા તો શું મને અંધકારમાં રાખીને છેતરશે ?
કે મારી જાત ખુદ મારીય છાયામાં નથી હોતી.
ગઝલમાં એ જ કારણથી હું મૌલિક હોઉં છું ‘બેફામ’
પીડા મારાં દુ:ખોની કોઈ બીજામાં નથી હોતી.
-બરકત વીરાણી 'બેફામ'
યુગને પલટાવી ગયા
પણ બહુ ઓછા છે, જેઓ પ્રેમમાં ફાવી ગયા.
દુર્દશા જેવું હતું, કિંતુ સમજ નો'તી મને,
દોસ્તો આવ્યા અને આવીને સમજાવી ગયા.
હું વીતેલા દિવસો પર એક નજર કરતો હતો,
યાદ કંઈ આવ્યું નહીં, પણ આંસુઓ આવી ગયાં.
મેં લખેલો દઈ ગયા; પોતે લખેલો લઈ ગયા,
છે હજી સંબંધ કે, એ પત્ર બદલાવી ગયા.
'સૈફ' આ તાજી કબર પર નામ તો મારું જ છે,
પણ ઉતાવળમાં આ લોકો કોને દફનાવી ગયા ?
સોમવાર, 11 મે, 2009
શું કરશો.
વ્હાલપણમાં બે બોલ બોલીને, નીરખી લેજો.
હોઠ અડધા બીડાઈ ગયા પછી…
મોઢામાં ગંગાજળ મૂકીને શું કરશો…
અંતરનાં આશીર્વાદ આપનારને
સાચા હૃદયથી એક ક્ષણ ભેટી લેજો.
હયાતિ નહીં ત્યારે નત મસ્તકે
છબીને નમન કરીને શું કરશો…
કાળની થપાટ વાગશે, અલવિદા એ થઈ જશે,
પ્રેમાળ હાથ પછી, તમારા પર કદી નહીં ફરે.
લાખ કરશો ઉપાય, તે વાત્સલ્ય લ્હાવો નહીં મળે
પછી દિવાન ખંડમાં, તસ્વીર મૂકીને શું કરશો.
માતા પિતાનો ખજાનો, ભાગ્યશાળી સંતાનને મળે
અડસઠ તીરથ તેના ચરણોમાં બીજા તીરથ ના ફળશો.
સ્નેહની ભરતી આવીને ચાલી જશે પલમાં
પછી કિનારે છીપલાં વીણીને શું કરશો.
હયાત હોય ત્યારે, હૈયું તેનું ઠારજો,
પાનખરમાં વસંત આવે, એવો વ્યવહાર રાખજો.
પંચ ભૂતમાં ભળી ગયા પછી, આ દેહના,
અસ્થિને ગંગાજળમાં પધરાવીને શું કરશો.
શ્રવણ બનીને ઘડપણની લાકડી તમે બનજો,
હેતથી હાથ પકડીને કયારેક, તીર્થ સાથે ફરજો.
માતૃદેવો ભવ, પિતૃદેવો ભવ, સનાતન સત્ય છે
પછી રામનામ સત્ય છે બોલીને શું કરશો.
પૈસા ખર્ચતા સઘળું મળશે, મા-બાપ નહીં મળે,
ગયો સમય નહીં આવે, લાખો કમાઈને શું કરશો.
પ્રેમથી હાથ ફેરવીને, ‘બેટા’ કહેનાર નહીં મળે,
પછી ઉછીનો પ્રેમ લઈને, આસું સારીને શું કરશો.
બુધવાર, 6 મે, 2009
રસ્તો નહીં જડે તો રસ્તો કરી જવાના - અમૃત ‘ઘાયલ’
થોડા અમે મૂંઝાઈ મનમાં મરી જવાના?
નિજ મસ્ત થઈ જીવન આ પૂરું કરી જવાના,
બિન્દુ મહીં ડૂબીને સિન્ધુ તરી જવાના!
કોણે કહ્યું કે ખાલી હાથે મરી જવાના?
દુનિયાથી દિલના ચારે છેડા ભરી જવાના!
છો ને ફર્યા, નથી કંઈ દી’થી ડરી જવાના!
એ શું કરી શક્યા છે, એ શું કરી જવાના!
મનમાં વિચાર શું છે? અવિરામ કંઈ દીપક છે
પ્રકાશ આંધીઓમાં પણ પાથરી જવાના!
એક આત્મબળ અમારું દુ:ખ માત્રની દવા છે,
હર જખ્મને નજરથી ટાંકા ભરી જવાના!
સ્વયં વિકાસ છીંએ, સ્વયં વિનાશ છીંએ!
સ્વયં ખીલી જવાના, સ્વયં ખરી જવાના!
સમજો છો શું અમોને સ્વયં પ્રકાશ છીંએ!
દીપક નથી અમે કૈં ઠાર્યા ઠરી જવાના!
અય કાળ, કંઈ નથી ભય, તું થાય તે કરી લે,
ઈશ્વર સમો ધણી છે થોડા મરી જવાના!
દુનિયા શું કામ ખાલી અમને મિટાવી રહી છે?
આ ખોળિયું અમે ખુદ ખાલી કરી જવાના.
અમૃત ‘ઘાયલ’
આ લાગણીને પ્રેમ પણ કહેવાય નૈ - રિષભ મહેતા
ને વળી આ લાગણીને પ્રેમ પણ કહેવાય નૈ.
હુંય એ જાણું જ છું કે તું બધું જાણે જ છે,
તુંય એ જાણે જ છે કે કંઈ બધું કહેવાય નૈ.
ખૂબ ઊંડેથી તને હું સાદ દઉં છું ને છતાં,
તું મળે પ્રત્યક્ષ ત્યારે ‘કેમ છે?’ પુછાય નૈ.
રાહ તારી જોઉં કે નીરખું કે હું ઝંખું તને ,
ત્રણ ઘટનાઓથી આગળ આ કથા કંઈ જાય નૈ.
એટલી નાજુક છે તારી નિકટતા, કે તને-
એ તૂટી જાવાના ડરથી સ્પર્શ પણ કંઈ થાય નૈ.
એક દી તું આ નજરથી દૂર થઈ જાશે અને
હું કહી પણ ના શકીશ કે કંઈ મને દેખાય નૈ.
મ્હેકતો ગજરો હશે તારી લટોમાં ને અહીં -
એ સ્થિતિ મારી હશે કે શ્વાસ પણ લેવાય નૈ.
આ બધું કેવી રીતે છે આ બધું શા કારણે ?
આ બધું કહેવાય નૈ , સહેવાય નૈ, સમજાય નૈ.
- રિષભ મહેતા
(૧૬-૧૨-૧૯૪૯) જન્મસ્થળ વેડાછા, નવસારી
કાવ્યસંગ્રહ- ‘આશકા’, સંભવામિ ગઝલે ગઝલે’, ‘તિરાડ’.
કોલેજમાં આચાર્ય…
કસુંબીનો રંગ - ઝવેરચંદ મેઘાણી
જનનીના હૈયામાં પોઢંતા પોઢંતા પીધો કસુંબીનો રંગ;
ધોળાં ધાવણ કેરી ધારાએ ધારાએ પામ્યો કસુંબીનો રંગ. - રાજ..
બહેનીને કંઠે નીતરતાં હાલરડાંમાં ઘોળ્યો કસુંબીનો રંગ;
ભીષણ રાત્રિ કેરા પહાડોની ત્રાડોએ ચોળ્યો કસુંબીનો રંગ. - રાજ..
દુનિયાના વીરોનાં લીલાં બલિદાનોમાં ભભક્યો કસુંબીનો રંગ;
સાગરને પાળે સ્વાધીનતાની કબરોમાં મહેક્યો કસુંબીનો રંગ. - રાજ..
ભક્તોના તંબૂરથી ટપકેલો મસ્તીભર ચાખ્યો કસુંબીનો રંગ;
વહાલી દિલદારાના પગની મેંદી પરથી ચૂમ્યો કસુંબીનો રંગ - રાજ..
નવલી દુનિયા કેરાં સ્વપ્નોમાં કવિઓએ ગાયો કસુંબીનો રંગ;
મુક્તિને ક્યારે નિજ રક્તો રેડણહારે પાયો કસુંબીનો રંગ. - રાજ…
પિડિતની આંસુડાધારે - હાહાકારે રેલ્યો કસુંબીનો રંગ;
શહીદોના ધગધગતા નિઃશ્વાસે નિઃશ્વાસે સળગ્યો કસુંબીનો રંગ. - રાજ
ધરતીનાં ભૂખ્યાં કંગાલોને ગાલે છલકાયો કસુંબીનો રંગ;
બિસ્મિલ બેટાઓની માતાને ભાલે મલકાયો કસુંબીનો રંગ. - રાજ…
ઘોળી ઘોળી પ્યાલા ભરિયા : રંગીલા હો ! પીજો કસુંબીનો રંગ;
દોરંગાં દેખીને ડરિયાં : ટેકીલા તમે! હોંશિલા તમે ! રંગીલા તમે લેજો કસુંબીનો રંગ!
રાજ, મને લાગ્યો કસુંબીનો રંગ -
લાગ્યો કસુંબીનો રંગ !
- ઝવેરચંદ મેઘાણી
પ્રેમ જેવુ છે તને
તો સમજજે સહેજ અમથુ, પ્રેમ જેવુ છે તને,
એકલો એકાંતમાં જો ગાય એક જ રાગ ને,
તો સમજજે સહેજ અમથુ, પ્રેમ જેવુ છે તને,
આગિયો જોઇ થતું કે લાવ ઠારુ આગ ને,
તો સમજજે સહેજ અમથુ, પ્રેમ જેવુ છે તને,
એમ લાગે આભ પડશે ને ધરા ગળશે મને,
તો સમજજે સહેજ અમથુ, પ્રેમ જેવુ છે તને,
રોજ સાંજે બ્હાવરો થૈ જો તુ શોધે જામ ને,
તો સમજજે સહેજ અમથુ, પ્રેમ જેવુ છે તને....
એ પ્રેમ છે.
આશનો અવકાશ જ્યાં પણ શૂન્ય છે એ પ્રેમ છે.
હક, અપેક્ષા, શક, અહમ્ ના પંક ની વચ્ચેથી કોઈ,
પદ્મ સમ નિર્મળ અગર ખીલી શકે એ પ્રેમ છે.
બેકરારી વસ્લ માં, પીડા વિરહ માં કત્લની,
એટલું સમજી શકો કે કેમ છે એ પ્રેમ છે.
‘તું નથી’ ની વાસ્તવિક્તા કષ્ટ દેતી બંધ થઈ,
શ્વાસમાં, ઉચ્છવાસ માં બસ, તું વહે એ પ્રેમ છે.
બાદબાકી તુજ ની, તારાં સ્પર્શ, યાદો, સાથની,
શેષ મારામાં પછી જે પણ બચે એ પ્રેમ છે.
શબ્દ થઈ મુજ શ્વાસ માં બસ તું સદા વહેતી રહે,
આ ગઝલ શબ્દો નથી કંઈ, આ જે છે એ પ્રેમ છે.
રાત આખી બેકરારી થઈ મને ડંસતી રહે,
ને સવારે શબ્દ થઈ ચૂમે મને એ પ્રેમ છે.
ચરર ચરર મારું ચકડોળ ચાલે - અવિનાશ વ્યાસ
ચાકડૂચું ચીંચીં ચાકડૂચું ચીંચીં તાલે,
આજે રોકડા ને ઉધાર કાલે. ચરર ચરર
ઓ લાલ ફેંટાવાળા ! ઓ સોમાભાઇના સાળા !
ઓ કરસનકાકા કાળા ! ઓ ભૂરી બંડીવાળા !
મારું ચકડોળ કાલે, ચાકડૂચું ચીંચીં, ચાકડૂચું ચીંચીં. ચરર ચરર
અધ્ધર પધ્ધર, હવામાં સધ્ધર, એનો હીંચકો હાલે,
નાનાં મોટાં, સારાં ખોટાં, બેસી અંદર મ્હાલે;
અરે બે પૈસામાં બબલો જોને આસમાનમાં ભાળે.
ચાકડૂચું ચીંચીં તાલે. ચરર ચરર
ચકડોળ ચઢે, ઊંચે નીચે, જીવતર એવું ચડતું પડતું,
ઘડીમાં ઉપર… ઘડીમાં નીચે… ભાગ્ય એવું સૌનું ફરતું;
દુ:ખ ભૂલીને સુખથી ઝૂલો નસીબની ઘટમાળે,
ચાકડૂચું ચીંચીં, ચાકડૂચું ચીંચીં ચાલે,
આજે રોકડા ને ઉધાર કાલે ચરર. ચરર ચરર
- અવિનાશ વ્યાસ
ઓ હૃદય, તેં પણ ભલા! - બરકત વીરાણી 'બેફામ'
જે નથી મારા બન્યાં, એનો બનાવ્યો છે મને!
સાથ આપો કે ના આપો એ ખુશી છે આપની,
આપનો ઉપકાર, મારગ તો બતાવ્યો છે મને.
સાવ સહેલું છે, તમે પણ એ રીતે ભૂલી શકો,
કે તમારા પ્રેમમાં મેં તો ભુલાવ્યો છે મને.
મારા દુઃખના કાળમાં એને કરું છું યાદ હું,
મારા સુખના કાળમાં જેણે હસાવ્યો છે મને.
હોત દરિયો તો હું તરવાની ય તક પામી શકત,
શું કરું કે ઝાંઝવાંઓએ ડુબાવ્યો છે મને.
કાંઈ નહોતું એ છતાં સૌએ મને લુંટી ગયા,
કાંઈ નહોતુ એટલે મેં પણ લુંટાવ્યો છે મને.
એ બધાંનાં નામ દઈ મારે નથી થાવું ખરાબ,
સારાં સારાં માનવીઓએ સતાવ્યો છે મને.
તાપ મારો જીરવી શકતાં નથી એ પણ હવે,
લઈ હરીફોની મદદ જેણે જલાવ્યો છે મને.
છે હવે એ સૌને મારો ઘાટ ઘડવાની ફિકર,
શુદ્ધ સોના જેમ જેઓએ તપાવ્યો છે મને.
આમ તો હાલત અમારા બેય ની સરખી જ છે,
મેં ગુમાવ્યાં એમ એણે પણ ગુમાવ્યો છે મને.
આ રીતે સમતોલ તો કેવળ ખુદા રાખી શકે,
ભાર માથા પર મૂક્યો છે ને નમાવ્યો છે મને.
સાકી, જોજે હું નશામાં ગમને ભૂલી જાઉં નહિ,
એ જ તો આ તારા મયખાનામાં લાવ્યો છે મને.
આપ સાચા અર્થમાં છો મારે માટે તો વસંત,
જ્યારે જ્યારે આપ આવ્યાં છો, ખિલાવ્યો છે મને.
એ બધાં બેફામ જે આજે રડે છે મોત પર,
એ બધાંએ જિંદગી આખી રડાવ્યો છે મને.
- બરકત વીરાણી 'બેફામ'
તમને અમારા સમ છે....
આવો પછી ન જાવો રહો દિલમાં હર ઘડી.
આશા ભરેલી સાંજ ગઈ, રાત પણ પડી,
ચાંદો છુપ્યો તો ચહેરો બતાવોને બે ઘડી.
નજર નજર મળે તો બને નઝમો ઘડી ઘડી,
રસ્તામાં તું મળે તો બનું શાયર એ ઘડી.
આખર કરી સલામ સનમ તમને રડી રડી,
ઉઠતો નથી જનાજો હજી દમ છે બે ઘડી.
સાચે જ ગળતું જામ, મધુશાલા તો ખડી,
ઇશ્વર તમારા જેવો મને પત્થર ગયો જડી
લખ મને....
જો શક્ય હોય તો પ્રેમના ટહુકાઓ લખ મને !
તારા વિના અહીં તો છે ધુમ્મસ ફક્ત બધે,
તારી ગલીમાં કેવા છે તડકાઓ લખ મને !
અકળાઈ જાઉં એવા અબોલા ન રાખ તું
તારા જ અક્ષરો વડે ઝઘડાઓ લખ મને !
કોઈ મને બીજા તો સહારા નહીં મળે
અમથા જ તારે હાથે દિલાસાઓ લખ મને !
મારા જીવનનો પંથ હજી તો અજાણ છે
ક્યાં ક્યાં પડ્યાં છે તારાં એ પગલાંઓ લખ મને !
તારી આંખનો અફીણી - વેણીભાઈ પુરોહિત
તારા રૂપની પૂનમનો પાગલ એકલો (2)
આજ પીઉં દરશનનું અમૃત, કાલ કસુંબલ કાવો,
તાલ પુરાવે દિલની ધડકન, પ્રીત બજાવે પાવો,
તારી મસ્તીનો મતવાલો આશક એકલો… હે તારા રૂપની….
તારી આંખનો અફીણી….
પાંખોની પરખે પરબડી આંખો જુએ પીયાવો
અદલ બદલ તનમનની મૌસમ ચાતકનો ચકરવો
તારા રંગ નગરનો રસિયો નાગર એકલો…હે તારા રૂપની…
તારી આંખનો અફીણી….
રૂપ જાય આગળથી પાછળ, જાય જુવાની વીતી,
પ્રીતવાવાડી સદા છલકતી, જાય જિંદગી પીતી,
તારા હસમુખડાં ઝીલું છું ઘાયલ એકલો…હે તારા રૂપની…
તારી આંખનો અફીણી….
ઠરી ગયા કામણનાં દીપક, નવાં નૂરનો નાતો,
ઝલક ગઈ મન પામરતાની, નવી આરતી ગાતો.
તારી પાનીને પગરસ્તે ચાલું એકલો… હે તારા રૂપની…
તારી આંખનો અફીણી….
એક નામને સ્મરવાનું – આદિલ મન્સૂરી
કોઈ હવે સમજાવો આદિલને શું કરવાનું
એક પળમાં નીખરવાનું; એક પળમાં વીખરવાનું
આ ફૂલ જે ખીલ્યું તે ખીલીને તો ખરવાનું
સૂરજ તો બધો તડકો ઢોળી દે અહીં સાંજે
ને રોજ સવારે આ કશ્કોલને ભરવાનું
એકલતાની આ કેવી સરહદમાં પ્રવેશું કે
પોતાનાથી વીંટળાઈ પોતાનાથી ડરવાનું
હોડી ન હલેસાં હો સઢ હો ન સુકાની હો
દરિયોય ન દેખાતો ને પાર ઊતરવાનું
ક્યાં મુજને લઈ ચાલી એકાંતભરી રાતો
યાદ આવે સતત તારી ને ખુદને વીસરવાનું
ક્યારેય ન રોકાતો વેગીલો સમય કિંતુ
એક ક્ષણને ઊભી રાખી ને ઊંડા ઊતરવાનું
પગરવ હો ન પડઘા હો, થડકાર ન ધબકાર
એકલતા લપેટીને અવકાશમાં ફરવાનું
સરખા જ બધા લાગે; ના ભેદ કોઈ જાગે
એહરામ પહેરીને મક્કામાં ઊતરવાનું
બીજું તો કશું આદિલ ક્યાં યાદ હવે અમને
હર શ્વાસના ઊંડાણે એક નામને સ્મરવાનું
વ્યથા...
ઘરે થી તો નીક્ળી ગયો છું પણ રસ્તો જ્ળ્યો નથી.
તુ સુંદર છે જ એમાં ક્યા સક હોય હવે કોઈ ને,
અમારી સુરત જૉવાય એવો અજુ આઈનો બન્યો નથી.
પરીક્ષાઓ તો રોજ-બરોજ ઘણી આપ્યા કરે છે તુ,
પણ અમે પુછેલા પ્રશ્ન નો હજુ ઉતર મળ્યો નથી.
ઘણી દુર જઈને બેઠી છે રીસાઈને એ મારા થી,
ગભરાઈશ નહી હજુ હું કઈ પ્રેમમાં પડ્યો નથી.
સરળ શબ્દોમાં લખુ તનેતો મીત્રો જ છે, આપણે,
મને મળે તુ જીવન માં એવો જનમ મળ્યો નથી.
આ શું પ્રગટ્યું છે મારામાં - દિલીપ રાવળ
છે મન ગમતીલી દ્વિધામાં કે યાદ કરું છું ગોકુળને.
તન તેલ સુગંધી દ્રવ્યો ને રત્નોમાં જઈને અટવાયું,
મન માખણ મિસરી ખાવામાં કે યાદ કરું છું ગોકુળને.
આ સિંહાસન ને તાજ હવે બહુ ભારે ભારે લાગે છે,
એવું તે હતું શું પીંછામાં કે યાદ કરું છું ગોકુળને.
આ રેશમ રૂની ગાદીમાં પણ ઊંઘ હવે ક્યાં આવે છે!
નક્કી જ હતું કંઈ રાધામાં કે યાદ કરું છું ગોકુળને.
સુરતી ગઝલ - ડો. રઇશ મનીયાર
વાહણ જો અથડાય તો કે’ટો ની. (Vaasan)
અમના તો કે’ટો છે કે પાંપણ પર ઊંચકી લેમ.
પછી માથે ચડી જાય તો કે’ટો ની.
અમના તો પ્યાર જાણે રેહમની ડોરી. (Resham,Dori)
એના પર લૂગડાં હૂકવાય તો કે’ટો ની.
”એની આંખોના આભમાં પંખીના ટોળાં…”
પછી ડોળા દેખાય તો કે’ટો ની.
હમ, ટુમ ઔર ટન્હાઇ, બધું ઠીક મારા ભાઇ (hum, tum aur tanhaai)
પછી પોયરાં અડ્ડાય તો કે’ટો ની. (Poira-Balako, athdaay)
- ડો. રઇશ મનીયાર
રમુજી ટુચકા
jivu chhu faqt taraj sahare etle marya pacchi pan hu taru naseeb banine aavish,
aa dil ma faqt taruj nam chhe etle tara sharir ma taro swas banine aavish,
bhulvani mane na karso bhul kem ke taraj hruday ma hu rudan banine aavish….
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Mara maran par tame aansoo na bahavsho,
Mara maran par dosto gam na karsho..
..Mari yad aave to sidha upar j aavjo!!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Jivan maa JAS nathi,
Prem maa RAS nathi;
Dhandha maa KAS nathi,
Javu chhe swarg maa,
pan eni koi BUS nathi..
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Tu hase chhe jyare jyare,
tyare tyare tara gaal ma khada padechhe.
Hu vicharu chhu betho betho
ke mara shivay aa khada ma ketla pade chhe!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Bolya kare a maitri,
chup rahe a prem
milan karave a maitri,
judai satave a prem
hasave a maitri,
radave a prem,
to pan loko maitri mukine kem kare chhe prem??!!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Shayari:
Tu hase chhe jyare jyare,
tyare tyare tara gaal ma khada padechhe.
Hu vicharu chhu betho betho
ke mara shivay aa khada ma ketla pade chhe!
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
મુક્તકો - શેખાદમ આબુવાલા
મને ધનવાન મજનૂએ કરેલો ખેલ જોવા દે
પ્રદર્શન કાજ ચાહત કેદ છે જેમાં જમાનાથી
મને એ ખૂબસૂરત પથ્થરોની જેલ જોવા દે
મુહોબ્બતના સવાલોના કોઇ ઉત્તર નથી હોતા,
અને જે હોય છે તે એટલા સધ્ધર નથી હોતા;
મળે છે કોઇ એક જ પ્રેમીને સાચી લગન દિલની,
બધાયે ઝેર પીનારા કંઇ શંકર નથી હોતા.
- શેખાદમ આબુવાલા
જતાં જતાં સનમ તું એટલું કામ કર.
મારા મોતના સામાનનો ઇંતેજામ કર.
ન મળ મને તું આમ સંતાય સંતાયને
કરવો હોય પ્યાર મને તો સરેઆમ કર.
કર્યા જે હસીન ગુન્હા આપણે પ્યારમાં.
હવે તે સર્વ આજ તું મારે નામ કર.
મશહુર થઇ ગયો છું હું તારા પ્યારમાં
તું આજ મને ભલે થોડો બદનામ કર.
પઢી નમાજ ને કરી છે તેં બહુ બંદગી
મંદિરમાં જા હવે તું થોડું રામ રામ કર.
સુઇ જા હવે તું નટવર શાંતિથી કબરમાં
જાગ્યો છે જીંદગીભર હવે તું આરામ કર.
-Natvar mehta
નજરનાં જામ છલકાવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે
જીગરને આમ તરસાવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે
તમને બોલાવે પ્યાર તમે ઉભા રહો
દિલના ખુલ્લા છે દ્વાર તમે ઉભા રહો
જરા ઉભા રહો, જરા ઉભા રહો
જીવનને આંગણે આવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે,
નજરના જામ….
મારી થઇ ગઇ છે ભુલ મને માફ કરો
મેં તો આપ્યા છે ફુલ મને માફ કરો
મને માફ કરો, મને માફ કરો
પ્રણયના ફુલ કરમાવી ને ચાલ્યા ક્યાં તમે
નજરના જામ….
થઇને પુનમની રાત તમે આવ્યા હતા
થઇને જીવન પ્રભાત તમે આવ્યા હતા
તમે આવ્યા હતા, તમે આવ્યા હતા
વિરહની આગ સળગાવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે
નજરના જામ….
નજરનાં જામ છલકાવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે
જીગરને આમ તરસાવીને ચાલ્યા ક્યાં તમે
કોઇની પણ વાતમાં પડતો નથી
એટલે હું કોઇને નડતો નથી.
જે ઘડીએ જે મળ્યું મંજૂર છે,
ભાગ્ય સાથે હું કદી લડતો નથી.
કોણે છલકાવ્યા નજરના જામને,
આમ તો હું જામને અડતો નથી.
હામ હૈયામાં છે મારા એટલે,
ઠોકરો ખાઉં છું પણ પડતો નથી
ખોબો ભરીને
કે કૂવો ભરીને અમે રોઈ પડ્યાં.
ખટમીઠાં સપનાઓ ભૂરાં ભૂરાં
કુંવારા સોળ વરસ તૂરાં તૂરાં
અમે ધુમ્મસના દરિયામાં એવાં ડૂબ્યાં.
કે હોડી-ખડક થઈ અમને નડ્યાં.
ક્યાં છે વીંટી અને કયાં છે રૂમાલ?
ઝૂરવા કે જીવવાનો ક્યાં છે સવાલ?
કૂવો ભરીને અમે એટલું રડ્યાં
કે ખોબો ભરીને અમે મોહી પડ્યાં.
હે માનવ ! હવે તો સુધર - પ્રેરક શાહ
નથી રહ્યો ભરોસો હવે એને પણ તારી ઉપર
- હે માનવ ! હવે તો સુધર
બતાવી દીધું છે એની તાકાતનું જરા અમથું થર,
ત્યાં તો આખી દુનિયા જાણે થઈ ગઈ અધ્ધર.
નદીઓ વહેતી બંધ થઈ ગઈ ને ઝરણાં ઈધરથી ઉધર,
આ મોટા મકાનો તૂટયાં, કેટકેટલું રહ્યું અંદર.
કેટકેટલાનાં ઘર ગયાં, કેટકેટલાનું ફર્નિચર,
ગયાં છે સગા-વ્હાલાને ગયા ભાઈબંધ દોસ્તર.
શું કરવાની ટેકનોલોજી, શું કરવાનું કૉમ્પ્યુટર,
એ વગર તો ચાલશે, નહીં ચાલે ઘર વગર.
બોંબ-બંદૂક છરી ચપ્પા તલવાર અને ધારિયા ખંજર,
ઉપાડી આ ઘાતી શસ્ત્રો ન ભોંક તું ખુદની અંદર
નષ્ટ ન કર માનવજાત, નષ્ટ ન કર ગામ-નગર,
આ કામ તો નથી તારું, નથી તું કોઈ જાદુગર
ન કરીશ તું કાર્યો એવા તારી જાતને માની ઈશ્વર,
ઉપર બેઠો જોઈ રહ્યો છે સર્જનહાર પરમેશ્વર.
ભાનમાં આવી જો જરાતું ક્યાં સુધી રહીશ પથ્થર,
તારી અને બધાની જિંદગી થઈ રહી છે બદતર.
ન ભાગ ધનની પાછળ, આમ બની તું જનાવર,
શું લઈને પેદા થયો છે કે લેવાને થાય આટલો તત્પર.
અપાય એટલું આપ, થાય એટલું કર, સૌની કર તું કદર,
ધરા એ તો ધ્રુજી બતાવ્યું, વ્યોમની તું કર ફિકર.
બંધ કર આ કૌભાંડો, અત્યાચાર અને ભષ્ટાચાર,
જીવ જીવનને શાંતિથી, ચાર ઘડી રંગીન સફર.
- હે માનવ ! હવે તો સુધર
મુલાકાત પહેલી હતી
મન મહેકતું હતું, ભીના કંપન હતા, એની સાથે મુલાકાત પહેલી હતી
આંખમાં એક દરિયો છુપાયો હતો, પણ શિશુ જેવો નિર્દોષ ચહેરો હતો
છોકરી મારી સામે જે બેઠી હતી, ખૂબ અઘરી હતી, સાવ સહેલી હતી
મીઠી મુંઝવણ હતી, હોઠ તો ચૂપ હતા, જો હતો, તો હતો મૌનનો આશરો
એણે જ્યારે કહ્યું, હું તને ચાહું છું, જિંદગી એક પળમાં ઉકેલી હતી
જોતજોતામાં બસ એ રિસાઇ ગઇ, પણ દૂરના જઇ શકી મારાથી એ
ફેરવી તો લીધું મોઢુ છણકો કરી, પીઠથી પીઠ તો પણ અઢેલી હતી
--- Shobhit Desai...
પાન લીલું જોયું - હરીન્દ્ર દવે
જાણે મોસમનો પહેલો વરસાદ ઝીલ્યો રામ,
એક તરણું કોળ્યું ને તમે યાદ આવ્યાં.
ક્યાંક પંખી ટહુક્યું ને તમે યાદ આવ્યાં,
જાણે શ્રાવણના આભમાં ઉઘાડ થયો રામ,
એક તારો ટમકયો ને તમે યાદ આવ્યાં.
જરા ગાગર ઝલકી ને તમે યાદ આવ્યાં,
જાણે કાંઠા તોડે છે કોઈ મ્હેરામણ રામ,
સ્હેજ ચાંદની છ્લકી ને તમે યાદ આવ્યાં.
કોઈ ઠાલું મલક્યું ને તમે યાદ આવ્યાં,
જાણે કાનુડાના મુખમાં ભ્રમાંડ દીઠું રામ,
કોઈ આંખે વળગ્યું ને તમે યાદ આવ્યાં.
કોઈ આંગણ અટક્યુ ને તમે યાદ આવ્યાં,
જાણે પગરવની દુનિયામાં શોરે થયો રામ,
એક પગલુ ઊપડ્યું ને તમે યાદ આવ્યાં.
-હરીન્દ્ર દવે
સમજાઈ ગયી છે
આંસુ ના હર ઍક કતરા મા જાણે તુ સમાઇ ગયી છે
સાથે જોયેલા ઍ બધા સપનાઓ ને તો યાદ કર બેરહમ
લાગે છે કે ઍ મીઠી યાદો તારા થી હવે ભૂલાઇ ગયી છે
કેમ કરીને કહે 'Pratik' ઍના દિલ ની હાલત શુ છે ?
જિંદગી કઈ નથી તારા વગર ઍ વાત સમજાઈ ગયી છે
ભુલાવી ના શકું.
પણ એમ કંઈ સહેલાઈથી શબ્દવી ના શકું,
એક લાગણી જે બધાંઈ શકે નહી તાંતણે,
થોડી મૂંઝવણને કારણે એને ગુંચવી ના શકું,
હોઠ જે સદાયથી રમે છે હાસ્યની વચ્ચે,
એમ એક જ દાવમાં એને હરાવી ના શકું,
રાખું હું મન ભલે બાળક જેવું જ પણ,
"પ્રેમ"ને તો રમકડું સમજી ભુલાવી ના શકું.
હું ગુલાબી, હમેંશા.
ને પ્રયત્નો કરી જોયા મને રંગીન બનાવા ના,
ક્યારેક નીલો તો ક્યારેક પીળો,
આસમાની અને ક્યારેક કાળો,
કેસરી ને પછી ક્યારેક લીલો,
જાંબુડી ને શ્વેત પણ ક્યારેક,
પણ તે છાંટ્યો હતો ને એક વાર મુઠ્ઠીભર ગુલાલ!
એ હજી સાચવ્યો છે હોં મેં હૃદયમાં,
હર વર્ષે હોળી આવે થોડો વહાવી દઉં છું રક્તમાં..
કદાચ એટલે જ રહું છું હું ગુલાબી, હમેંશા.
પ્રેમનો નિબંધ છે.
તારી અને મારી વચ્ચે ઓ સનમઆ તે કેવો સુંવાળો સંબંધ છે ?
જેમાં આપણા પ્રેમનો થોડો થોડોને વિરહનો ઘણો ઘણો પ્રબંધ છે.
તું તો નથી રહી આસપાસ મારીમારા શ્વાસશ્વાસમાં તારી સુગંધ છે.
જ્યાં જોઉં ત્યાં તને જ જોઉં છુંકોણ કહે છે કે પ્રેમ અંધ છે ?
આપણા આ પ્રેમનું છેક એવું છેકામકાજ ચાલુ ને રસ્તો બંધ છે.
લખી ભલે ‘નટવરે’ આ ગઝલ, દિલથી વાંચો, પ્રેમનો નિબંધ છે.
સપનાંનાં સરનામા
પૂછ ના દોસ્ત, “કેમ છે ?” હતું એમનું એમ છે,
ખેંચમ્ ખેંચનું ઠેકાણું, ઘરમાં જેમનું તેમ છે!
મધ્યમવર્ગની હાલતમાં નકરી કશ્મકશ છે,
ક્યાંથી દેખાય હરિયાળી, જમીનમાં ક્યાં કોઈ કસ છે?
શૅરબજારનો જાદુ જોયો, રૂપિયા હતા, હવે કાગળ છે,
ઘર વાળીને સાફ કર્યું, નસીબ બે ડગલાં આગળ છે.
ખર્ચાની તો ચાલ નવાબી, એક વેંત અધ્ધર ચાલે છે!
ફાટે ત્યાંથી સીવું છું, બાકી…………….ચાલે છે!
ઊંટનાં અઢાર વાંકાં, એવી આ સરકાર છે,
વાતવાતમાં વાંકુ પડે, કોને કોની દરકાર છે!
આકસ્મિક કાંઈ આવી પડ્યું તો સમજો મોત આવ્યું છે,
ઘરનાં ગણીને મંદિર, મહાદેવ સૌને ઘેર બોલાવ્યું છે!
તોય સપનાંનાં સરનામાં દોસ્ત ! હજીય એમનાં એમ છે!
તારુંય હવે સંભળાવી દે ! નવાજૂનીમાં કેમ છે?
ખુદાની મને મહેરબાની ઘણી છે - કુતુબ આઝાદ
ખુદાની મને મહેરબાની ઘણી છે, બધાની મહોબ્બત અને લાગણી છે,
ધરા ધ્રુજશે તોયે ડગશે નહી, એવી મહોબ્બતની ઉંચી ઇમારત ચણી છે,
અમસ્તી નથી નામના છે અમારી, અમે જે વાવણી કરી તે લણી છે,
ભલે લાગણીથી પેશ આવ્યા અમે પણ, અમે લાગણી લોહી સાથે વણી છે,
ઘણા જિંદગી સો વર્ષની ગણે છે, અમે જિંદગી એક ક્ષણની ગણી છે,
મને આઝાદ મિત્રો એવા મળ્યા છે, જે મિત્રો નહી પણ “પારસમણી” છે.
અરે પ્રભુ તે અગણીત નારી
પણ મુજ અર્થે એક જ ઘડતા, આળસ તુજને આવી.
રસ્તે જાતી રામાઓનાં ટોળે-ટોળાં દેખું,
નીરખી ને નિઃશાસા નાખું, અભાગ્ય મારા લેખું.
વાસણની ઉતરવડને એક રાતુ વસ્ત્ર ઓઢાડું,
ઉભા છો વહુ એમ કહી મારા મનને રમાડું.
એક દોરડું લઇ એની વર-માળા વેષ બનાવી,
મારા ને ઉતરવડના મે કંઠ વિષે પહેરાવી.
કહ્યું ચાલો વહુ ચોળીમાં તમને આપીશ મુખ માગ્યું,
ખેંચાયાથી ખસી પડી, વાંસામાં મુજ ને વાગ્યું.
ખુશ્બૂમાં ખીલેલા ફૂલ હતાં -સૈફ પાલનપુરી
શું આંસુનો ભૂતકાળ હતો - શું આંસુનાં પણ નામ હતાં.
થોડીક શિકાયત કરવી’તી થોડક ખુલાસા કરવા’તા,
ઓ મોત જરા રોકાઈ જતે - બેચાર મને પણ કામ હતાં.
હું ચાંદની રતે નીકળ્યો’તો ને મારી સફર ચર્ચાઈ ગઈ,
કંઈ મંઝિલ પણ મશહૂર હતી - કંઈ રસ્તા પણ બદનામ હતાં.
જીવનની સમી સાંજે મારે જખ્મોની યાદી જોવી’તી,
બહુ ઓછાં પાનાં જોઈ શક્યો બહુ અંગત અંગત નામ હતાં.
પેલા ખૂણે બેઠા છે એ “સૈફ” છે મિત્રો જાણો છો ?!
કેવો ચંચલ જીવ હતો ને કેવા રમતારામ હતા !
યાદ આવે છે. - In memory of mother-land and home
'સેવન-અપ', 'કોક' કે 'પેપ્સી' કે પછી રમ લેશો? ભોળી ભરવાડણની ખાટી છાશ યાદ આવે છે.
એપલ ખાઈશ કે આઈસ્ક્રીમ અમારા 'એ' પૂછે છે ત્યારેમોટાકાકીની સુખડી અને કુલેર બહુ યાદ આવે છે.
જુનીયર 'પેડમેન' રમશે કે 'અદીદાસ' પહેરીને સોકર! ભીંત પર કોલસાથી ચીતરેલ ક્રિકેટના સ્ટમ્પસ બહુ યાદ આવે છે.
'વીક એન્ડ' થતા 'કે માર્ટ' જાશું કે 'સીઅર્સ' કે 'મેઈસીસ'માં? ધીખતી ધરા પર ઉઘાડ પગે ગાડું ઢસડતી મજૂરણ યાદ આવે છે. વર્ષોના વ્હાણા વાયા આ અમેરિકન ખૂની ભભકા માહે,'દર્દેજીગર' ને ગાંડુ ઘેલુ પેલું Amdavaad યાદ આવે છે.
મા પ્રેમિકા જેટલી સુંદર નથી હોતી અને થોડી વૃધ્ધ પણ હોય છે
આપણામાં જયારે સમજણ આવી જાય છે ત્યારે કહીએ છીએ 'મા,તને કંઇ સમજણ પડતી નથી'
પછી મા કશું બોલતી નથી ચૂપચાપ ઘરના એક ખૂણામાં બેસીને પોતાના વા થી પીડાતા પગને પંપાળ્યા કરે છે.
પછી એક દિવસ મા મરી જાય છે અને આપણે બે હાથ જોડીને કહી પણ શકતા નથી માફ કરી દેજે મા!!
વિસરાતી જતી ગુજરાતી ?… -ને આવ્યો બગીચાનો વારો પપ્પા કહે, 'બેટા, જો પેલો ફૂવારો' પપ્પુ વદે, 'પપ્પા, જૂઠું ન બોલાય, ફૂવારો નહિ, ફાઉન્ટન કહેવાય.' ન જાણે ક્યાં જાતી વિસરાતી જતી ગુજરાતી ?…
પિતા જ્યારે હોતા નથી અને મા વધારે વૃદ્ધ થતી જાય છે ત્યારે એની આંખમાંથી પ્રશ્ન ડોકાયા કરી છે : 'આ પુત્ર મને સાચવશે ખરો ?' પણ એ પ્રશ્ન શબ્દ બનીને હોઠ ઉપર નથી આવતો. આ એ જ મા જેણે મને ફૂલની જેમ સાચવ્યો,જે મારાં પગલાં પાછળ પાછળ અધ્ધર ટીંગાઈ રહેતી - હું મોટો થઈને ટટ્ટાર ઊભો રહ્યો ત્યાં સુધી,
આ એ જ મા જે મીઠાં હાલરડાંના ઘેનમાં મને ડુબાવી પછી જ સૂતી,આજે એ ઊંઘમાંથી ઝબકી ઝબકીને જગી ઊઠે છે - પણ બોલતી નથી. એના ધ્રૂજતા હાથમાંથી વારેવારે એક શંકા છટકી જાય છે કે દીકરાનો હાથ એને દગો દેશે તો ?
હું એને ટેકો આપી શકે એવું ક્શું જ કહી નથી શકતો.ફક્ત મને મારા હાથ કાપી નાખવાનું મન થાય છે. ચોરતા હતા બચપણમાં કાચી કેરીઓ હવે ક્યાં ખોવાયા છો?' ક્યારેક સ્વપનમાં ખેતર લઈને આ ફરિયાદ આવે છે.
પરદેશમાં મળે તો છે ભોજન ભાતભાતનાં ન ખૂંટે એવાં આંબા તળે માણેલા ક્યાં મરચું રોટલાનાં સ્વાદ આવે છે ?
શીખ્યા અમે ભાષા પરદેશી, ને ભાષાઓ અનેક યંત્રોની પણ ક્યાં બસંતીની બકબક, કે એમાં ગબ્બર-ઠાકુરના સંવાદ આવે છે ?
અલ્લાહનો પૈગામ આપતી, નથી વિસરાતી એ મીઠી અઝાન ઢંઢોળતો જે મહાદેવનું ધ્યાન, યાદ હજુ એ શંખનાદ આવે છે.
કોરો વરસાદ, કોરી હવા, ને કોરા સમયનો છે સાથ અહીં બે ટીપાં ભીંજાઈ લઈએ, જો વતન વાવડનાં વરસાદ આવે છ